زلزله و پدیده های ناشی از آن که در 3 محور به ساختمان وارد می شود، اغلب به عنوان عامل ناپایداری و بی نظمی در علوم مهندسی و معماری مطرح بوده که سبب تخریب زیرساخت شهری می گردند. سازه باید توانایی رسیدن به تعادل، پایداری، کارایی مورد انتظار، زیبایی بصری و نسبت به هزینه متناسب با عملکردی که از آن انتظار می رود باشد. یک ساختمان از دو بخش کلی شامل اجزاي سازه اي و غیر سازه اي تشكیل می شود. وظیفه هر مهندس معمار این است که مهارت‌های لازم در طراحی و اجرای اجزای غیرسازه‌ای را با توجه به دانش مقاوم‌سازی در برابر زلزله کسب نماید. ایده اولیه سازه یک پروژه از شروع طراحی، با همکاری مهندسین سازه و ژئوتکنیک باید هم‌ راستا و موازی با هم پیش رفته و هیچ یک بدون دیگری نمی‌تواند به هدف خود برسد.

تمرکز در پیوست ششم آئین‌نامه ۲۸۰۰ تحت عنوان طراحی لرزه‌ای و اجرای اجزاء غیرسازه‌ای سبب گشته تا صدمات و خسارات عمده در زلزله‌ که ناشی از عملکرد نامناسب اجزای غیر سازه ای بوده را با اتکاء به چک لیست های نظارتی مورد ارزیابی قرار دهد.

مشکلات ناشی از بروز ساختمان های مقاوم سازی در برابر زلزله:

• عدم هماهنگی و تعامل بین مهندسان سازه، مجری و معمار در حوزه های طراحی، اجراء و نظارت
• عدم آشنایی معماران با اصول مهندسی زلزله
• کیفیت سطح پایین مصالح ساختمانی
• عملکرد سازمانهای مسئول و سیاستگذار در امر ساخت و ساز
• اجرای غیر اصولی سازه‌ها و عدم انجام کنترل‌های لازم بر ساخت ‌و‌ سازها و جلوگیری از خلافهایی که سازندگان و کارفرمایان در حین اجرای ساختمان انجام می‌دهند.

راهکار جهت ایمنی سازه‌های مقاوم در برابر زلزله:

ژاکت های فلزی و بتنی، پیش تنیدگی، کمک گرفتن از بادبند، استفاده از دیوار برشی و مقاوم‌سازی با FRP (استفاده از ترکیب الیاف و چسبی به بتن برای تقویت ستون ها و اتصالات دیوار ها می باشد) احداث یک سازه مقاوم اتاق امن، استفاده از روش نوین جدا سازی سازه از پایه با نگرش های ایزولاتور(میراگرهای اصطکاکی) از روش‌های مختلف مقاوم‌سازی سازه هستند.

 مجتبی تمجیدی -مهندس معماری