افتخار این را داشتیم تا با یکی از متخصصان و مدیران توانمند کشورمان گفتگوی ویژه ای داشته باشیم؛ توجه شما را به مصاحبه اختصاصی با دکتر محمدرضا سوفاری، موسس و مسئول فنی داروخانه دکتر سوفاری جلب می نماییم:
1402/9/1
در حال حاضر صنعت داروسازی با چه مشکلاتی مواجه است؟
همانطور که می دانید، مشکلات در این صنعت اجتناب ناپذیر هستند، اما می توانیم با برخورد مناسب در شرایط سخت، بهترین نتیجه را به دست آوریم.
بزرگترین مشکل در حال حاضر این است که بسیاری از داروهایی که در گذشته به صورت عادی و با تعداد بالا تهیه می کردیم، در حال حاضر موجود نیستند. از زمان شروع شیوع کرونا، مانند بسیاری از اپیدمی های دیگر، کمبودها بیشتر شده اند. از آن زمان به بعد، یکی از دغدغه های بسیاری از داروخانه ها و بیمارستان ها عدم تأمین سرم است و هنوز هم این مشکل حل نشده است. بسیاری از مواقع، باید بر اساس اولویت، سرم توزیع شود. در ابتدا، بیمارستان ها تأمین می شوند و سپس داروخانه های سطح شهر. این موضوع باعث ایجاد کمبود دارو در داروخانه ها می شود و علاوه بر سرم، بسیاری از داروها و موارد غیردارویی مانند شیر خشک هم با مشکل کمبود مواجه هستند.
در حال حاضر، هر کسی که فرزند کوچکی در خانه دارد، می داند که تأمین شیر دشوار است و کسانی که از شیر خشک استفاده می کنند، با مشکل جدی روبرو هستند که دلایل مختلفی دارد. یکی از معضلات اساسی ما، کمبود شیر خشک کودکان است.
به طور کلی داروخانه‌ها شبیه یک بنگاه اقتصادی هستند و زمانی که میزان کمبود یا بیش‌بود داروها از حدی فراتر رود، چرخه اقتصادی آن ها به خطر می افتد. در شهرهای بزرگ مشاهده می شود که پس از مدتی محدود، بسیاری از داروخانه ها ورشکسته می شوند، زیرا به لحاظ اقتصادی قابل توجیه نیستند. بسیاری از داروخانه ها مانند سایر مشاغل، مستاجر هستند و علاوه بر هزینه اجاره مکان، هزینه های پرسنلی را نیز دارند.
با توجه به توضیحاتی که درخصوص مشکلات این حوزه به آنها اشاره کردید، راهکارها و پیشنهادات خود را برای رفع این چالشها به شکل تفصیلی ارائه دهید؟
در مورد مسأله شیر خشک، باید در ابتدا در مورد دلایل این کمبودها صحبت کنم. شیر خشک باید در کشور ما به صورت مستقل تولید شود. اما متأسفانه بسیاری از مواد اولیه آن وارد می شوند، چه شیر خشک عادی و چه شیر خشک رژیمی. بسیاری از آن ها وارداتی هستند و بسته بندی در ایران انجام می شود. بنابراین در زمینه واردات، باید تلاش بیشتری صورت بگیرد تا به اندازه کافی و با توجه به جمعیت موجود، پاسخگو باشیم. چون مشکل بسته بندی و پکیجینگ را نداریم و این فرآیند به صورت مکانیزه و طبق استانداردهای اصولی انجام می شود. مشکل ما مواد اولیه است که باید به گونه ای فراهم شود که پاسخگوی نیازهای این بخش باشد.
خانواده‌ای که در حومه شهر زندگی می کند، با مشکلات جدی در تهیه شیر خشک مواجه است. آن ها مجبورند به تمام شهر و حتی شهرهای مجاور بروند تا بتوانند شیر خشک را تهیه کنند. این وضعیت بسیار دشوار و زمان بر است و علاوه بر هزینه های اضافی، باعث آلودگی هوا نیز می شود.
تهیه شیرخشک با رژیم خاص، نسبت به رژیم معمولی، دشوارتر است. همچنین یکی از مشکلات دیگر در داروخانه ها، به ویژه داروخانه های سطح شهر، توزیع نامناسب داروها توسط شرکت های دارویی است.
همکاران من نیز این مسئله را تایید می کنند. مشکل بسیار بزرگی که در توزیع داروها وجود دارد، این است که توزیع آن ها به صورت سلیقه ای انجام می شود. گاهی اوقات در جلسات انجمن داروسازان یا همایش‌ها، همکاران درباره این مسئله صحبت می کنند. این وضعیت باعث شده است که شرکت ها برخی از داروها را به صورت نامناسب توزیع کنند. به عبارت دیگر، برخی داروها در برخی مناطق کمتر توزیع شده و یا اصلاً توزیع نمی شوند.
در گذشته، عملکرد شرکت های دارویی در زمینه توزیع دارو بهتر بود. یکی از راهکارهای ممکن برای حل این مشکل، افزایش نظارت دانشگاه علوم پزشکی بر عملکرد شرکت های دارویی است. این شرکت ها به منظور فروش محصولات خود، تارگت هایی را تعیین می کنند که باید در طول ماه به آن ها دست یابند. اما، معمولاً اهداف مالی در اولویت این شرکت ها قرار می گیرند. دارو، به عنوان یک محصول حیاتی، نباید تنها از جنبه‌های مالی مورد ارزیابی قرار گیرد، بلکه باید مسائل انسانی و اخلاقی نیز در نظر گرفته شود تا بتوان به موقع و به درستی دارو را به بیماران ارائه داد. برخی از شرکت‌ها سعی می کنند تا با فروش کمی از داروهای نایاب، که به تعداد محدودی موجود هستند، در کنار داروهای مازاد، سود به‌دست آورند. ما تلاش کردیم این مسئله را به دانشگاه گزارش دهیم، اما متأسفانه نظارت در این حوزه ضعیف بوده و یا حتی وجود نداشته است.
در این زمینه مطالبات و خواسته های خود را از طریق این تریبون رسمی مطرح کنید.
از مقامات و مسئولین خواستاریم که نظارت بیشتری بر شرکت‌های دارویی در زمینه توزیع دارو داشته باشند. حل این مسئله می تواند بهبود شرایط برای بیماران و همکارانمان را به همراه داشته باشد.
دسته بندی داروخانه ها در کشور بر چه اساسی تعیین می شود؟
داروخانه های کشور، سطح بندی شده هستند؛ به این معنا که داروخانه های بیمارستانی در بیمارستان ها، درمانگاه‌ها و پلی‌کلینیک‌ها قرار دارند. همچنین داروخانه‌های ویژه مانند داروخانه های هلال احمر و ۱۳ آبان و ۲۹ فروردین، داروهای ویژه‌ای مانند داروهای شیمی درمانی و فاکتورهای خونی را تهیه و توزیع می کنند. و در نهایت، دسته سوم شامل تعداد زیادی از داروخانه های شهری است.
افزایش داروخانه‌ها به علت تغییرات در آیین‌نامه، مشکلات بسیاری به وجود آورده است؛ در این زمینه چه دیدگاهی دارید؟
یکی از مسائل مهم مرتبط با تغییر آیین‌نامه تاسیس داروخانه‌ها، موضوع فاصله منطقی بین داروخانه‌ها است که از سال ۱۴۰۱ به بعد اجرا شد. طبق این آیین نامه، نظمی در تعیین فاصله بین داروخانه ها ایجاد شد و موارد دیگری نیز در نظر گرفته شد. در گذشته، هر شغلی حریم خود را داشت، اما با اجرای این آیین نامه، این حریم ها برداشته شد. به همین دلیل، تعداد داروخانه های سطح شهر به طرز چشمگیری افزایش یافته که این موضوع نگران کننده است و ممکن است در زمان کوتاهی با ورشکستگی بسیاری از داروخانه ها مواجه شویم.
نقش رسانه را در حوزه فعالیت خود چگونه ارزیابی می کنید؟
رسانه در فرهنگ سازی و اطلاع رسانی به مردم نقش موثری دارد. البته باید توجه کرد که در رسانه نمی توانیم تبلیغ یک دارو یا کالا را انجام دهیم، اما می توانیم در خصوص استفاده صحیح از داروها فرهنگ سازی کنیم. به عنوان مثال، در زمان ویروس کرونا، رسانه به مردم آموزش داد که چه کارهایی باید انجام دهند. اگرچه برخی از این موارد به نظر ساده می‌رسند، اما اگر این فرهنگ سازی در زمان مناسب انجام شود، می توان در مقابله با شیوع بیماری‌ها، به ویژه در هنگام وقوع اپیدمی ها مانند اپیدمی آنفلوانزا در فصل پاییز، پیشگیری کرد.
ارسال پیام
