96/86
امیر حسین حسنی
1400/1/5
غلامحسن سوری (پژوهشگر دینی و موسیقی ایرانی و اوستا شناس معاصر) در ابتدا فرارسیدن آئین چهارشنبه سوری را به همه ایرانیان در گستره گیتی خجسته گفته و در معنای کلمه چهار شنبه سوری ابراز داشت: سوری به معنای آتشین – گل سرخ است وبرپایه متون کهن اوستا٬ بجا مانده از دوران کیانیان، جمشید شاه کیانی ، پیامبر هم بوده ( در اسطوره ها ، چون سلیمان و داود، ملل سامی نژاد ) چنین نبوده که دانش ستاره شناسی وجود نداشته باشد٬ بلکه این مطلب ، بوده و جمشید شاه کیانی از رصد ستارگان آگاهی کامل داشته که توانسته سال را به ۳۶۵ روز در دوازده ماه و هر ماه ۳۰ روز و پنج روز آخر را بعنوان ( پنجه وه) یعنی روزهای ویژه به جا آوردن جشن و آئین آن پنج روز بپردازند. در قرآن هم پس از گذشت هزاران سال از آن آئین ٬ خداوند دوازده ماه سال را خبر داده و گفته ( الشهور عنداله اثنی عشر). در این ۵ روز آخر سال مردم آنروزباید به پاکیزه کردن زمین – کوچه ها – خانه ها – پوشاک و همه ابزار پخت و پز و هر آنچه با آن سرو کار داشته اند می پرداختند. مردم بر این باور بودن که روان (فروهرگذشتگان) در آخرین واپسین روز پنجم ( غروب) بخانه آنها خواهند آمد، پس جلو در حیاط یا کلبه یا چادر ( محل زندگی) خودشان آتش می افروختند و با اینکار به پیشواز فروهران گذشته می رفتند و به نیایش و ستایش خداوند می پرداختند . فروهران در هنگام نیایش آنان به سرکشی و بازدید از خانه ها می پرداختند. اگر همه چیز پاکیزه بود ُ آفرین گویان برمی گشتند، اگر نه ، نفرین کنان ( نفرین یعنی ٬ نه آفرین) باز می گشتند، روشن نگه داشتن اجاق خانوادگی از این آئین بوده، اجاق فلانی کور شد، اجاق فلانی کور شده ، الهی از بابت تو اجاقم کور بشه٬ یعنی تو بمیری٬ اجاق روشن کن نیستی. ایرانیان همیشه از گسترش فرهنگ عربان عربستانی و ایادی آنان ناراحت بودند و برای بر اندازی آن همیشه میکوشیدند تا اینکه در سال 97 هجری مرد عربی بنام مختار که گویا از مادر ایرانی نژاد هم بود به تحریک ایرانیان بر علیه امویان به خونخواهی امام حسین(ع) قیام کرد. ایرانیان با او ویارانش وعده دادند که چون آخر سال است و انجام مراسم در پشت بام خانه ها آتش می افروزیم و بشما و یارانتان می پیوندیم و چنین کردند. اگر چه قیام مختار بشکست انجامید ولی آئین شب چهار شنبه سوری در ایران باقی ماند و این آتش افروزی همچنان هست و خواهد بود که از ایرانیان نجیب این انتظار می رود که این آئین پاک را به تباهی خانه ها، مزارع٬ باغات و مرگ کسان خود بوسیله آتش ایزائی نکشانند. این پژوهشگر معاصر در ادامه در توضیح فلسفه آتش ، توضیح داد: بر پایه باور های ملل سامی نژاد برگرفته ازتورات ، انجسل و قرآن ، جنس خداوند از نور است ٬ خداوند بشکل نوری با موسی پیامبر سخن گفت.در قرآن مجید ( الله نور السماوات و العرض) آمده در کتاب اوستا که کهن ترین نوشته دنیاست ، خداوند را بالاترین و آخرین خرد و جنس آنرا از نور دانسته اند که آتش را فروزه ی ایزدی میدانند و هنگام نیایش بدرگاه خداوند٬ آتش لازمه حضور است .هنگام نیایش گروهی ( نماز گروهی – جماعت) به آدریانها آتشکده کوچک روستایی ( آٔدران) و آدران شهریار هم یکی از آنها بوده ٬ میرفتند و بر این باور بودند که آتش فروزه ی ایزدیست بایددر معابد باشدو چون وسایل آتش همه جا در دسترس نبود این آتشکده باید همیشه روشن و کار ساز مردمی باشد که با آتش سرو کار دارند . در دوران هخامنشیان و اشکانیان بویژه ساسانیان هفت آتشکده بزرگ در ایران بزرگ آن روزگاران بوده بنامهای آتشکده مشهور آذر گشب در باکوی آذر آبادگان که با گاز طبیعی میسوخته و نوعی اعجاز میدانستند آتشکده ری – آتشکده کاویان و آتش کده ناهید – آتشکده ورجاوند در یزد که هزاران سال است آتش آن روشن است. کاربری آتشکده ها با معابپ یکی نبوده و آتش بعنوان فروزه ی ایزدی لازمه حضور در هنگام نیایش در معابد بوده است . وی ادامه داد: اینکه امروز ما به مکانهای مقدس که می رویم ، شمع می افروزیماز آنست که میخواهیم فروزه ایزدی را پیشکش آن مقام خفته در ان محل یا خود محل که مقدس است میبریم، فلسفه ژرفی دارد که جای سخن در اینجا نیست . جویندگان، کتاب های عقل سرخ - آوای پر جبرئیل شیخ شهاب الدین سهروردی و کتابهای ملاهادی سبزواری و کتاب آئین های باستانی ایرانیان از کتابخانه فروهر تهران خیابان انقلاب چهار راه طوسی و چهار راه فلسطین مراجعه کنند. سوری در پایان از فرماندار و شهرداران شهرستان خواستار کنترل و مدیریت مراسم چهارشنبه سوری با همکاری نیروی انتظامی شد و ابراز امیدواری کرد که هیچ گاه هیچ یک از ایرانیان دچار عارضه نا میمونی نشود.