دندانپزشکی کودکان یکی از شاخه‌های تخصصی در دندانپزشکی است که به صورت ویژه بر مراقبت، پیشگیری و درمان مشکلات دهان و دندان در کودکان و اطفال می‌پردازد. مهم‌ترین چیزی که سلامت دهان و دندان را تضمین خواهد کرد، مراجعه مرتب و منظم کودک به یک دندانپزشک باتجربه و ماهر است. دراین خصوص روزنامه جام جم البرز با دکتر بهاره ظفری، جراح و دندانپزشک اطفال و مدیریت حاذق دندانپزشکی کیانا گفتگویی ویژه و اختصاصی انجام داده است که از نگاهتان می گذرد:

دندان پزشکی کودکان را در حوزه پیشگیری و رسیدگی توصیف فرمایید.

در خصوص دندان پزشکی اطفال می‌خواهم در دو حیطه صحبت کنم یکی حیطه پیشگیری و دیگری حیطه درمان.

در بخش پیشگیری اصل اول، صحیح مسواک زدن است. بنابراین نظارت فعال والدین باید حتما وجود داشته باشد، حتی در سنین زیر ۱۲سال که متاسفانه این موضوع بسیار نادیده‌ گرفته می شود. به عنوان مثال در رده سنی ۳یا۴سال، والدین براین باور هستند که فرزندان، می‌توانند مسواک در دست بگیرند و استفاده کنند، درصورتیکه اصلا اینطور نیست.

موضوع دوم فلوراید تراپی و فیشورسیلانت است. فلوراید تراپی، همان فلوراید موجود در آب آشامیدنی و غذاهایی است که مصرف می کنیم اما این مقدار فلوراید که در غذاهایی مثل ماهی و سبزیجات و آب وجود دارد،مقدار بسیار کمی است. فلوراید باید همانند یک ژل به صورت موضعی روی دندان هر ۶ماه یک بار استفاده شود؛ اما کودکانی که ریسک پوسیدگی بالایی دارند حتی هر ۳ماه یک بار هم می‌توانند فلوراید تراپی انجام دهند. مورد دیگر فیشورسیلانت است. رشد دندان های دائمی کودکان از ۶ سالگی آغاز می شود که در دهانشان بین ۴ تا ۶ دندان رشد می کند. ما اصطلاحا فیشور سیلندر انجام می دهیم، به عبارتی شیارهای روی دندان را با یک ماده مخصوص این درمان می‌بندیم. این کار مانع از پوسیدگی دندان می شود. گاهی مسواک نمی‌تواند به آن شیارها نفوذ کند یا مواد چسبنده ای در آن ها وجود دارد که به طور کامل تمیز نمی شود.  با انجام این فرآیند، پوسیدگی رخ نمی دهد. ماندگاری آن تقریبا ۱۸ماه است که بعد از آن به والدین توصیه می کنیم که مجددا مراجعه کنند. اگر این ماده از روی دندان به هر دلیلی ساییده شده بود یا افتاده بود ما دوباره این ماده را روی دندان جایگذاری کنیم.

سطح آگاهی خانواده ها را در این خصوص نسبت به گذشته چگونه ارزیابی می کنید؟

خوشبختانه در این زمینه شاهد ارتقاء‌ سطح فرهنگ خانواده هاهستیم. سالهای گذشته بسیاری از والدین تمایل به کشیدن دندان شیری کودک خود را داشتند؛ اما در حال حاضر تمایل دارند که دندان کودکشان را ترمیم کنند، چون دندان شیری تا ۱۲الی ۱۳سالگی در دهان قابل نگهداری است. اگر بخواهیم زودتر از موقع آن را بکشیم، هم آن فضا خالی می ماند، هم کودک باید فضا نگه دارنده بگذارد. اگر آن فضا خالی بماند دندان هایش نامرتب رشد می کند. در حال حاضر والدین به اهمیت این موضوع پی برده اند و سطح آگاهی آنها نسبت به حفظ و نگهداری دندان های شیری افزایش یافته است.

رسانه در کدام بخش می تواند بیشترین اثر گذاری را داشته باشد؟

همان طور که عرض کردم رسانه ها در حیطه پیشگیری می توانند بسیار مانور دهند. اکثر والدین مراجعه کننده، زمانی که بخش پیشگیری را برایشان توضیح می دهم  از بنده بابت این موضوع تشکر می کنند، چون مبحثی است که کمتر به گوششان خورده و نسبت به آن آگاه نبوده اند‌؛ بنابراین به فلوراید تراپی و فیشور سیلندر دندان کودک خود ترغیب می‌شوند.  چون هزینه درمان نسبت به پیشگیری خیلی بیشتر است و کودک در حین درمان اذیت می‌شود. موارد ذکر شده کارهایی است که برای پیشگیری می‌توانیم انجام دهیم، چرا که پیشگیری نسبت به درمان فرآیند ساده تری است و این موضوع به نفع والدین، کودک و دندانپزشک است.

ژنتیک در رشد دندان های شیری چه نقشی دارد؟

بعضی از کودکان به صورت ژنتیکی جوانه دندان های دائمی ندارند. ما بسیار شاهد این موضوع هستیم که والدین می گویند دندان در ۶سالگی کشیده شده و تا امروز که ۱۲سال دارد، رویش نداشته است. ما از عکس های OPG متوجه می شویم که کودک اصلا جوانه دندان دائمی نداشته و آن دندان شیری حکم دندان دائمی را دارد.  دندان پزشکی که کار کشیدن را انجام داده، باید به هر نحوی (روکش یا عصب کشی) دندان را حفظ می‌کرده است.